donderdag 25 juni 2009

Het schoonhouden van de Stad Alkmaar in 1704

Hoe maakten ze vroeger een stad schoon en netjes, gemeentewerken bestond nog niet, maar ze stelden wel stratenvegers en koperpoetsers e.d. aan. Niet dat je er rijk van werd, maar als bijbaantje was het wel te doen denk ik, denk alleen dat het geen bijbaantje was. Maartje Keetels kreeg bv maar 10 stuivers per kwartaal voor het schoon houden van de straat en de goot voor het spuithuisje in de Ridderstraat. Dat was natuurlijk geen dagtaak. Gerbrig Jacobs moest zelfs twee jaar de oude vesten voor het trufvulsters huisje schoonhouden om dan 10 gulden te ontvangen, waar ze dan weer twee jaar mee moest doen voor er weer uitbetaald werd. Theunis Hendriks kreeg 2 gulden in de week, maar daar moest hij dan wel heel wat voor doen, in 1709 kreeg hij opslag van 10 stuivers per week mits hij ook op zondag de straat bij de kapel schoonhield. Wie de rest van de stad schoonhield weet ik niet, maar iedereen veegde natuurlijk zijn eigen stoepje schoon.

Tractamentarissen 1704

Maartje Keetels
Voor’t schoonhouden van de straat en de goot voor’t spuijthuijsje in de Riddertsraat ijder vierendeel jaars …..f 0-10-0 ……….f 2-0-0
1e jan. April julij octobers

Cornelis Dirksz, nu Trijntje Jans
Schoonhouden van de oude veste voor de Sakkestraat ¼ jrs 3-18-0 / 15-12-0
1e jan april julij october

Geertje Douwes
Schoonhouden van’t riool in de Cleijne Nieuwestraat, bij het pakhuijs van Wander Meij, en de plating voor’t selve om’t jaar f 6-6-0 op de 1e jan.
Geertje was getrouwd met Tjerck Hansen en had 1 dochter Jeltje van 1687 en 1 zoontje Klaes van 1697.

Glein Pietersz
Voor het opsteken van de lantaarn buijten de Boompoort op’t hooff uts f 3-3-0 op de 1e jan.

Frans Jacobsz van Bentum
Schoonhouden van de Nieuwestraat omtrent het Haarlemmerveer, item de wal daar voor op ’t dronckenoord uts f 6-0-0 op de 1e jan.

Gerbrig Jacobs
Schoonhouden van oude vesten voor het turfvulters huijsje in de Nieulanderstraat, om’t jaar f 10-0-0
Op de 1e jan.

Antje Reijmers
Wegens ’t schuuren van de cranen en cnoppen van de pomp op de vismarckt, item op’t schoonhouden van de trap ende agter deselves, ten eijnde van de brouwerij “de Boom”alle lopende maanden f 2:10:- f 30-0-0
Fbr. Mrt. Ap. M. Jun. Aug. S. Oct. N. Dec.

Cornelis Bouman
Voor’t schoonhouden van de Nieuwe Plantagie op Ropjeskuijl ¼ f 32-0-0 f 130-0-0
1e febr. maij, aug. November quitantie

Saartje Allerts van der Meer en Grietje Ariens veegen van de Breestraat ¼ jrs f 12-10-0 f 50-0-0
Saartje is getrouwd met Aerjen Miessen, gevonden kinderen Jan 11-9-1698, Antje 5-5-1701, Maartje 24-11-1707,

De vullis luijden
Voor’t vissen van de crenge ¼ jrs f 5-0-0 f 20-0-0

Barber Pieters veegen en schoonhouden van de brug en plating van de Wagenaarsbrugge
Om’t jaar f 40-0-0 op de 1e febr.

De gesamentlijke bierdragers
Voor’t schoffele, aanharcken en verder schoonhouden van de |Stads Hout en het Bos ¼ jaar f 125-0-0
F 500-0-0 de 17e maart, junij, 7b. xbr. Quitantie

Willem Pietersz de Lange
12 maanden tract. Voor’t oppassen van de swanen bij quitantie f 20-0-0
nog voor turf, kaarsen op deselve quitantie f 12-0-0
1e maij f 32-0-0

Lucas Pietersz Dubbelt en Sweer Cornelisz wed. schoonhouden van de capel, om’t jaar f 45-0-0
1e febr 1709 vermits de schoonmaken van de banken aan de voornoemde en
Sijtje Lucas Dubbelt om f 60-0-0

Lucas Pietersz Dubbelt was gehuwd met Grietje Gerits Woijerts zij hadden 5 kinderen
Pieter 2-12-1671, Sijtje 13-8-1673, Madaleentje 1-1-1676, Gerrit 20-3-1678, Sijtje ca 1680 Sijtje is 40 jaar als zij op 14-2-1721 overlijd, Antje 23-3-1681,
Ik mag aannemen dat Lucas de helft van de f 45-0-0 kreeg om’t jaar wat neerkomt per jaar op f 11-5-0


Aaltje Hendriks
Weegens schoonhouden candelaars en croonen in de capel om’t jaar f 20-0-0 de 1e octob.

Theunis Heindrixz des weeks f 2-0-0 voor’t schoonhouden van de volgende plaatsen te weten:
1. de straat en palting aan beide de einden van de Zakkestraat
2. de straat voor en ter zijden ’t kapel
3. de bruggen van d’oude vesten
4. voor ’t spuithuis in de Ridderstraat
5. het ooster kerkhof en rondom de kerk zoo verre ’t niet door een ander wert gedaan
6. ’t noordend van de Nieuwe sloot bij de loijerijen
7. straat en brug voor ’t zakkendragershuijsje
8. ’t Koningsstraatje en agter ’t regthuijs
9. en verder ’t geen Burgemeesteren ordineren
in de kantlijn :
weeklijx
den 13e april 1709 Theunis Hendrix bij de heeren Burgemeesteren toegesegt
in plaats van f 2-0-0 weekelijx f 2-10-0 mits boven ’t geen sijds staat ook des sondaags de straat bij de capel schoonhouden.

Maartje Hendrix in plaats van Theunis Hendrix haar overleden man, op deselve conditie van salaris en 1715

4 opmerkingen:

simboen zei

Hallo Ineke,
Ik vind je weblog heel informatief en de onderwerpen heel goed gekozen.
Dit zijn de krenten in de pap van het voorouderonderzoek. Veel leuker dan namen en data, deze achtergrondinformatie. Maar ja, zonder die "droge gegevens" vind je geen achtergrondinformatie.
Kost wel veel tijd om dit allemaal uit te zoeken, maar het is zó leuk om te doen!
Kortom: ga zo voort (en gij zult spinazie eten).
Groeten,
Simone van Velze

Ineke zei

Hallo Simone, Dank voor het compliment, heb je deze ook al bekeken? http://pedete.net/alkmaar/
en http://www.genea.pedete.net/privilegien.htm

Met beide krijg je een stukje geschiedenis wat niet in de boeken staat.
groetjes, Ineke

Anoniem zei

wat ik zocht, bedankt

Unknown zei

Dag Ineke,
Via de naam Geertje Douwes en Tjerck Hansen vond ik je verhaal over het schoonhouden van de Stad Alkmaar.
Zij hadden ook nog een zoon Andries. Hoogstwaarschijnlijk voer hij als matroos op het oorlogsschip Huis te Warmelo.
Dat schip verongelukte in 1715 in de Finse Golf. Voor meer informatie: https://fregathuistewarmelo.nl/
In welk inv.nr. kan ik de tractamentarissen in het Alkmaarse archief terugvinden?
Veel dank!
Groet, Peter Swart