Omkoping om te scheiden?

 

Op heden den sesden December                                                                                      06-12-1729
in den Jaare Zeventien hondert negen en
twintig Compareerde  voor mij Jan Ardinois
Openbaar Notaris bij de Ed. Here van Hol
land Geadmitteert 't Amsterdam Resideerend
in presentie van de Nagemelde Getuijgen

Jjuf(rouw) Anna Ekels huijsvrouw van Bartholomeus de Milde getuijge van Cometente ouderdom en wonende binnen deese Stadt, de welke ter Requisitie van die geene die in deese geraekt sullen zijn voor de opregte waerheijt onder presentatie van Eede  solemi*iel heeft geattesteert getuijgt en de verklaert hoe waer is.
Dat zij getuijgge in den voorledene maende november door off wegens d. Hr. Jan le Breton van Doeswerff wonaghtig op de Keijsersgragt bij den Amstel binnen deese Stadt zijnde verzogt te komen, zij getuijge haer  aldaer ook heeft vervoegt en dat aldaer gen, Le Breton haer getuijge zeer wel bekent naer enige woordewisselingh heeft voorgestelt om van haer man afte gaen onder andere seggende ;tis een goddelose vent, gij sult weldoen vn uw van hem te leten scheijden en omtrente de costen die ter dien zaeke sulle vallen, daer over behoeft niet besorgt te weete, deselve sulle wel werden voldaen voorts verklaert zij getuijge dat vervolgens haer getuijgers moeder als meede deszelfs broeder ijegens haer getuige hebben gesegt dat zij door gem. Le Breton insgelijke over de scheijdingh van haer getuijge met deszelfs man waeren aengesproke en dat hijj hadde versogt dat zij haer getuijge daer in wilde assisteren en verzorge dat die scheijdinh wierdt volbragt seggende wijders haer getuijgens moeder dat Le Breton hadde aengenome eender en prod. Te beschikke die haer soude dienen en dat hij heet verder wel soude maeken verzoekende daer nevens dat sij getuijge met haer moeder  bij hem soude komen, dat zij getuijge opdie instantien met haer gem moeder weder is gegaen bij genLe Breton  en dat als doende  de selve Le Breton aen haar

Getuijge het zelve weder heeft voorgehoude daer bij voegende gij moet het doen en kunne immers als gij van die goddelose vent af bent met uw moeder alleen gaan wonen en te zaemen een winkel doen, uw moeder en broeder sullen uw wel mede helpen dat gij van uw man afkomt dat vervolgens haer getuijgens moeder en broeder op de selve sterkte instantien van hen. Le Breton hebben geresolveert en gemelde Le Breton belooft de getuijge daer toe nodigh te sullen zorgen verklaerde zij getuijge verder dat kon daer naer hoe getuijgens moeder ijegens haer getuijge heeft gesegt, dat Le Breton aen ieder van die getuijge die tot laste van haer getuijgens man hadde verklaert hadde betaelt,off doen betalen drie Ducatons en dat hij  Le Breton bovendien aen haer getuijge broeder bij provisie hadde gegeven gehadt een somma van negetig guldens, voorts verklaert zij getuijge naderhant wel gehoort te hebbe dat haer getuigens man uijt de naeme van haer getuijge voor
d’Edl. Achtb. Heren Schepenen was geviteert Edogh verklaert zij getuijge tot het doen van deselve  citatie geen ordre te hebben gegeven.
Eijndelijk verklaert zij getuijge uijt de monde van haer broeder zeer distinct en klaer gehoort te hebben dat hij tijde dat Le Breton hem ontboden hadt en dat die aen hem hadde belooft in gevalle hij eenige bewijse soude willen geven off door hem van andere konde werde bekome waer bij haer getuijgens man van een falsiteijt konde werde overtuijgt als dan aen hem te sulle geven de somma van duijsent guldens gevende zij getuijge voor redenen vanwetenschap als ardentert en dat al het gunt bij haer hier boven is verklaert zelfs also in eijgener persone heeft bij gewoont gehoort gesien gedaen en ondervonden en dier halve haer gedeposeerde zeer wel te weeren.

Twelk aldus passeerden binnen Amsterdam praeseatie  van
Coenraad vande Gaate en Everardus Duduk als getuijge.

Was getekent door Anna Eekels, Coenraad van de Gaate , Everardus dudok en Jan Ardemon von Belt.

Huwelijkse belofte in 1858 in de Wijde Wormer

In de WijdeWorme halverwege de 19e eeuw werden bruidsparen met onderstaande tekst in de echt verbonden. Toch wel een beetje anders dan in onze tijd waar het bruidspaarveel meer inspraak heeft over de inhoud van de tekst. 

Bruidegom en bruid
wij twijfelen geenzints of gij lieden weet en gevoelt het gewigt van het oogmerk waartoe gij te dezer plaatse verschenen zijt en daar wij vertrouwen dat gij geene onberadene keuze gedaan, met eerlijke inzigten U vereenigd en over die vereniging dan Zegen van Hem aan wie wij alles verschuldigd zijt afgesmeekt hebt, maken wij dan ook geene zwarigheid om te voldoen aan Uwe billijke begeerte door het zegel der wet te drukken op Uwe wederzijdse verklaarde Liefde en gedane beloften van trouw.

Vooraf echter zullen wijj U uwe pligten kortelijk herinneren

Gij Bruidegom zult als man het hoofd des huisgezins, verpligt door vlijt naarstigheid eerlijkheid en goed beleid in dien post of dat beroep waarin gij u bevinden zult uwe huishoudelijke belangens voor te staan en te bevorderen, voorts zult gij u omtrent uwe huisvrouw als een  liefhebbende man, jegens uwe kinderen indien gij daar mede gezegend wordt, als  een regt geaard Vader, en ten aanzien van uw huisgezin in alles als een verstandig Bestuurder behooren te gedragen.

Gij Bruid zijt verpligt u als een liefhebbende vrouw jegens uwen man te gedragen en hem als het hoofd des huisgezins met alle bescheidenheid en gehoorzaamheid te erkennen, gij zult als bestuurderesse der huishoudong, de belangen daarvan getrouwelijk behartigen daarin de vereischte spaarzaamheid gebruiken, overeenkomstig de omstandigheid waarin gij U bevinden zult, Uwe kinderen zult gij als eene regtgeaarde moeder eene behoorlijke opvoeding geven, hun verstandelijk naar uwe vermogens leiden en onderwijzen in alle zede bedervende toegevendheid vermijden.

Gij Bruidegom en bruid beide, zijt verpligt en verbind u elkander hartelijk en duurzaam lief te hebben u niets onbehoolijks ten nadeele vaneen van beiden te veroorloven, wederzijdsche tijdelijke en eeuwige belangen te behartigen Uwe kinderen niet slechts teeder te beminnen en voor derzelve zedelijke en godsdienstige opvoeding te zorgen, maar hen ook door gepaste lessen in goede coorbeelden tot nut van het Vaderland trachten  op te leiden alles zoo als goede leden van een welgeregelde Maatschappij betaamt.

Geeft elkander de regterhand.

Neemt gij Bruidegom uw bruid hier tegenwoordig als uwe huisvrouw alzoo aan?

Neemt gij Bruid uwen Bruidegom hier tegenwoordig tot uwen man alzoo aan?

Daar gij lieden nu aldus in de tegenwoordigheid van een Alwetend God en ten aan hooren van ons en die zich met ons hier bevinden, dat gij elkander ten huwelijk hebt aangenomen, en onder de  toestemming der aan U voorgestelde pligten met elkander en zulle leven en zamen wonen tot dat de dood u van den anderen scheidt, Zoo verklaar ik in naam der Wet dat gij door den echt aan elkander verbonden zijt

God die de Liefde zelve is ondersteun u tot getrouwheid aan uwe beloften, beware U voor huiselijke ongenoegens bekroone Uwe Echt verbintenis met de beste zijner Zegeningen en zij met u in alle omstandigheden uwen levens

89805